علائم وجود تومور در پشت چشم

در این مقاله قصد داریم به علائم وجود تومور در پشت چشم بپردازیم با ما همراه باشید.

وجود تومور در پشت چشم، که به آن تومور اربیت (Orbital Tumor) نیز گفته می‌شود، یک وضعیت جدی است که می‌تواند بر بینایی و سلامت کلی چشم تأثیر بگذارد. اوربیت (Orbital) ناحیه استخوانی است که کره چشم و ساختارهای اطراف آن (مانند عضلات، اعصاب، چربی و عروق خونی) را در خود جای داده است. تومورها می‌توانند خوش‌خیم (غیرسرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند و از بافت‌های مختلف این ناحیه منشأ بگیرند یا از قسمت‌های دیگر بدن به آن متاستاز (گسترش) پیدا کنند.

شناسایی زودهنگام علائم برای تشخیص و درمان موفقیت‌آمیز این تومورها بسیار حیاتی است. در این مقاله به بررسی شایع‌ترین علائم و نشانه‌های وجود تومور در پشت چشم می‌پردازیم.

علائم وجود تومور در پشت چشم

علائم و نشانه‌های رایج

علائم تومور پشت چشم به اندازه، موقعیت و سرعت رشد تومور بستگی دارد. برخی از شایع‌ترین علائم عبارتند از:

• برون‌چشمی (پروپتوز یا اگزوفتالموس – Proptosis/Exophthalmos):
  • شاید بارزترین و شایع‌ترین علامت، بیرون‌زدگی چشم از حدقه است. این بیرون‌زدگی می‌تواند به صورت آهسته و تدریجی یا ناگهانی رخ دهد.
  • در اغلب موارد، فقط یک چشم درگیر می‌شود (یک‌طرفه)، که این خود یک نشانه مهم و هشداردهنده است.
  • میزان بیرون‌زدگی ممکن است در طول زمان افزایش یابد.
• تغییر در بینایی:
  • تاری دید یا کاهش بینایی از علائم نگران‌کننده هستند. تومور می‌تواند با فشار بر عصب بینایی یا تغییر شکل کره چشم، بینایی را مختل کند.
  • دوبینی (دیپلوپیا – Diplopia): اگر تومور بر عضلات کنترل‌کننده حرکت چشم فشار وارد کند یا آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، ممکن است بیمار دچار دوبینی شود.
  • تغییر در میدان بینایی: از دست دادن بخشی از میدان دید.
• درد چشم یا اطراف چشم:
  • درد می‌تواند به صورت مبهم، فشارنده یا تیز باشد. شدت درد بسته به نوع و اندازه تومور و میزان فشاری که به ساختارهای حساس وارد می‌کند، متفاوت است.
  • در برخی موارد، تومورهای خوش‌خیم نیز می‌توانند دردناک باشند، به خصوص اگر باعث التهاب یا فشار بر اعصاب شوند.
• محدودیت یا ناهنجاری در حرکات چشم:
  • بیمار ممکن است در حرکت دادن چشم به جهات مختلف دچار مشکل شود یا متوجه شود که یک چشم به اندازه چشم دیگر حرکت نمی‌کند.
  • این محدودیت ناشی از فشار تومور بر عضلات خارجی چشم است.
• قرمزی و تورم اطراف چشم:
  • ناحیه اطراف چشم ممکن است قرمز، متورم یا ملتهب به نظر برسد، که این می‌تواند ناشی از التهاب یا فشار تومور بر بافت‌های اطراف باشد.
  • گاهی اوقات، این تورم به قدری شدید است که پلک‌ها را متورم و افتاده (پتوز) نشان می‌دهد.
• تغییر در موقعیت کره چشم:
  • علاوه بر بیرون‌زدگی، ممکن است چشم به سمت بالا، پایین، داخل یا خارج جابجا شود، که این نیز بستگی به محل قرارگیری تومور دارد.
• شنیدن صداهای غیرعادی در چشم (به ندرت):
  • در موارد نادر و خاص، مانند تومورهای عروقی، ممکن است بیمار صداهای “وزوز” یا “ضربان‌دار” را در چشم خود احساس کند که ناشی از جریان خون غیرطبیعی است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

هر یک از علائم فوق، به ویژه اگر جدید، پایدار یا بدتر شونده باشد، مستلزم مراجعه فوری به پزشک است. تأخیر در تشخیص می‌تواند منجر به عوارض جدی‌تر و کاهش موفقیت درمان شود. پزشک عمومی ممکن است شما را به یک چشم‌پزشک (Ophthalmologist) یا جراح پلاستیک چشم (Oculoplastic Surgeon) ارجاع دهد.

تشخیص

برای تشخیص تومور پشت چشم، پزشک ممکن است از روش‌های زیر استفاده کند:

• معاینه چشمی کامل: شامل بررسی حدقه، حرکات چشم، بینایی و فشار داخل چشم.
• تصویربرداری:
  • MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی): بهترین روش برای مشاهده بافت‌های نرم و تعیین اندازه و محل دقیق تومور.
  • CT Scan (توموگرافی کامپیوتری): برای ارزیابی ساختارهای استخوانی و بررسی گستردگی تومور.
  • سونوگرافی (Ultrasound): می‌تواند برای برخی تومورهای سطحی‌تر مورد استفاده قرار گیرد.
• بیوپسی (Biopsy): در بسیاری از موارد، برای تعیین نوع دقیق تومور (خوش‌خیم یا بدخیم) و برنامه‌ریزی درمان، نیاز به نمونه‌برداری از بافت تومور است.

علائم وجود تومور در پشت چشم می‌توانند متنوع باشند، اما برون‌چشمی، تغییرات بینایی و درد از مهمترین نشانه‌ها هستند. توجه به این علائم و مراجعه به موقع به پزشک برای تشخیص دقیق و شروع درمان ضروری است. در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌ها، خوددرمانی نکنید و فوراً به یک متخصص مراجعه کنید تا بهترین نتیجه درمانی حاصل شود.

برای آزمایش سرطان آنلاین | غربالگری سرطان پاسخگویی سریع کلیک کنید.

۱. تمایز بین تومورهای خوش‌خیم و بدخیم در علائم اولیه

علائم وجود تومور در پشت چشم

در بسیاری از موارد، تشخیص اولیه بر اساس علائم ظاهری نمی‌تواند به طور قطعی خوش‌خیم یا بدخیم بودن تومور را تعیین کند. با این حال، برخی نکات می‌توانند سرنخ‌هایی ارائه دهند:

• سرعت پیشرفت علائم:
  • تومورهای خوش‌خیم: معمولاً به آرامی رشد می‌کنند و علائم آن‌ها نیز به تدریج و طی ماه‌ها یا حتی سال‌ها ظاهر می‌شوند. برای مثال، بیرون‌زدگی چشم ممکن است به کندی افزایش یابد.
  • تومورهای بدخیم (سرطانی): اغلب رشد سریع‌تری دارند و علائم آن‌ها در مدت زمان کوتاه‌تری (چند هفته تا چند ماه) بروز کرده و تشدید می‌شوند. این سرعت بالا یک زنگ خطر جدی محسوب می‌شود.
• شدت درد:
  • درد شدیدتر و ناگهانی‌تر، به خصوص اگر با علائم دیگری مانند کاهش سریع بینایی همراه باشد، می‌تواند نشانه‌ای از تومور بدخیم یا التهاب شدید باشد. با این حال، برخی تومورهای خوش‌خیم التهابی نیز می‌توانند دردناک باشند.
• عوارض چشمی شدید:
  • کاهش سریع و قابل توجه بینایی، دوبینی شدید و پایدار، یا محدودیت شدید در حرکات چشم بیشتر با تومورهای بدخیم یا تومورهای خوش‌خیم بزرگ و مهاجم مرتبط هستند.
• علائم سیستمیک:
  • اگر تومور بدخیم باشد یا متاستاز داده باشد، ممکن است علائم دیگری در بدن نیز ظاهر شود، مانند کاهش وزن بی‌دلیل، تب‌های مزمن، خستگی شدید یا تعریق شبانه. اگرچه این علائم مستقیماً به چشم مربوط نیستند، اما می‌توانند نشان‌دهنده یک بیماری زمینه‌ای جدی باشند.

۲. علائم کمتر شایع یا خاص

علاوه بر علائم رایج، برخی نشانه‌های دیگر نیز ممکن است وجود داشته باشند که به نوع خاصی از تومور یا محل دقیق آن اشاره دارند:

• افتادگی پلک (پتوز – Ptosis): اگر تومور بر عصب یا عضله‌ای که پلک را بالا نگه می‌دارد فشار وارد کند، می‌تواند منجر به افتادگی پلک شود. این افتادگی می‌تواند بینایی را نیز مختل کند.
• پلک زدن غیرعادی یا اسپاسم پلک: در برخی موارد نادر، تومور می‌تواند اعصاب مربوط به پلک را تحریک کرده و منجر به پلک زدن غیرقابل کنترل یا اسپاسم شود.
• اختلال در حس صورت یا بی‌حسی: اگر تومور بر اعصاب حسی ناحیه صورت تأثیر بگذارد، ممکن است بیمار در ناحیه اطراف چشم یا بخشی از صورت احساس بی‌حسی یا تغییر در حس داشته باشد.
• ناهنجاری‌های مردمک (Pupil Abnormalities): در موارد بسیار نادر، اگر تومور بر اعصابی که مردمک را کنترل می‌کنند فشار وارد کند، ممکن است اندازه یا واکنش مردمک به نور تغییر کند.
• تغییر در رنگ یا ظاهر پوست اطراف چشم: قرمزی مداوم، تغییر رنگ، یا حتی برجستگی‌های پوستی در اطراف چشم می‌توانند نشان‌دهنده گسترش تومور به پوست باشند.
• دیدن فلاش‌های نوری یا نقاط شناور (فلوتر): اگر تومور بر قسمت‌های پشتی چشم یا شبکیه فشار وارد کند، ممکن است بیمار این علائم را تجربه کند.

۳. تومورهای چشمی و تومورهای پشت چشم: تفاوت‌ها

مهم است که بین تومورهای کره چشم (Intraocular Tumors) و تومورهای پشت چشم (Orbital Tumors) تمایز قائل شویم:

• تومورهای کره چشم: در داخل خود کره چشم رشد می‌کنند. شایع‌ترین تومور بدخیم داخل چشمی در بزرگسالان ملانوم چشمی (Ocular Melanoma) است. علائم این تومورها ممکن است شامل کاهش بینایی مرکزی، دیدن فلاش‌ها یا فلوترها، یا تغییر شکل مردمک باشد. تشخیص آن‌ها معمولاً با معاینه مستقیم چشم‌پزشکی و تصویربرداری تخصصی چشم انجام می‌شود.
• تومورهای پشت چشم (اوربیت): همانطور که پیشتر گفته شد، در فضای پشت کره چشم رشد می‌کنند و علائم آن‌ها بیشتر شامل بیرون‌زدگی چشم، دوبینی و محدودیت حرکت چشم است.

هر دو نوع تومور جدی هستند و نیاز به تشخیص و درمان فوری دارند.

۴. ملاحظات سن و پیش‌زمینه‌های سلامتی

• در کودکان: تومورهای پشت چشم در کودکان می‌توانند با علائم مشابهی ظاهر شوند، اما انواع تومورها ممکن است متفاوت باشد (مانند رابدومیوسارکوما یا همانژیوم). تشخیص زودهنگام در کودکان بسیار مهم است.
• در سالمندان: با افزایش سن، خطر ابتلا به برخی تومورها، از جمله تومورهای متاستاتیک (سرطان‌هایی که از نقاط دیگر بدن به چشم گسترش می‌یابند)، افزایش می‌یابد. بنابراین، در سالمندان، بررسی وجود یک سرطان اولیه در بدن ضروری است.
• سابقه سرطان: اگر فردی سابقه سرطان در قسمت‌های دیگر بدن (مانند سینه، ریه، پروستات) داشته باشد، هرگونه علامت چشمی باید به دقت بررسی شود، زیرا ممکن است نشانه‌ای از متاستاز باشد.

۵. اهمیت مراجعه به متخصصین

با توجه به پیچیدگی و حساسیت ناحیه چشم، مراجعه به متخصصین ذی‌ربط برای تشخیص و درمان بسیار مهم است:

• چشم‌پزشک عمومی: اولین مرحله تشخیص.
• جراح اکولوپلاستیک (Oculoplastic Surgeon): متخصص در جراحی پلک، حدقه و مجاری اشکی. این جراحان اغلب تجربه زیادی در تشخیص و برداشتن تومورهای اوربیت دارند.
• انکولوژیست چشم (Ocular Oncologist): متخصص در تشخیص و درمان سرطان‌های چشم و اوربیت.
• نوروافتالمولوژیست (Neuro-ophthalmologist): متخصص در بیماری‌هایی که سیستم عصبی و چشم را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

نتیجه‌گیری نهایی

علائم وجود تومور در پشت چشم هرگز نباید نادیده گرفته شوند. از یک بیرون‌زدگی کوچک چشم گرفته تا تغییرات سریع در بینایی یا درد مداوم، هر نشانه‌ای که پایدار یا رو به وخامت است، باید فوراً توسط پزشک متخصص بررسی شود. تشخیص زودهنگام و دقیق، همراه با مدیریت درمانی مناسب توسط تیم پزشکی متخصص، می‌تواند شانس بهبودی و حفظ بینایی را به طور قابل توجهی افزایش دهد. هوشیاری شما در شناسایی این علائم، کلید اصلی سلامت چشمانتان است.