در این مقاله قصد داریم به شکل ظاهری تبخال تناسلی در زنان بپردازیم با ما همراه باشید.
تبخال تناسلی یک عفونت مقاربتی (STI) شایع است که توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد میشود. این بیماری میتواند در زنان به اشکال مختلفی ظاهر شود، اما شایعترین علامت آن تاولها و زخمهای دردناک در ناحیه تناسلی است. شناخت شکل ظاهری این ضایعات برای تشخیص زودهنگام و مدیریت بیماری اهمیت زیادی دارد.
علائم اولیه و محل بروز
لودگی به ویروس، معمولاً 2 تا 12 روز طول میکشد تا علائم ظاهر شوند. در برخی زنان، ممکن است قبل از بروز تاولها، علائم اولیه مانند خارش، سوزش، مورمور شدن یا درد در ناحیه تناسلی، باسن یا رانها احساس شود. این علائم که به “پروما” معروف هستند، نشانهای از فعال شدن ویروس هستند.
محلهای شایع بروز ضایعات در زنان عبارتند از:
- فرج (ولو): شامل لبهای کوچک و بزرگ واژن
- واژن
- دهانه رحم (سرویکس)
- ناحیه مقعد و اطراف آن
- رانها و باسن
شکل ظاهری ضایعات
شکل ظاهری ضایعات تبخال تناسلی در زنان معمولاً طی چند مرحله تغییر میکند:
- تاولهای کوچک و قرمز: اولین نشانه، معمولاً مجموعهای از تاولهای کوچک، برجسته و پر از مایع است که روی پوست قرمز و ملتهب ظاهر میشوند. این تاولها ممکن است بسیار دردناک باشند.
- ترکیدن تاولها و ایجاد زخم: پس از چند روز، تاولها پاره شده و به زخمهای باز و کمعمق تبدیل میشوند. این زخمها میتوانند بسیار دردناک باشند، به خصوص هنگام ادرار کردن. اندازه زخمها ممکن است از چند میلیمتر تا چند سانتیمتر متغیر باشد.
- پوسته بستن و بهبودی: با گذشت زمان، زخمها شروع به پوسته بستن میکنند و به تدریج بهبود مییابند. این روند معمولاً 2 تا 4 هفته طول میکشد. پس از بهبودی، معمولاً اثری از زخم باقی نمیماند، اما ویروس در بدن فرد باقی میماند و میتواند دوباره فعال شود.
سایر علائم همراه
علاوه بر ضایعات پوستی، زنان مبتلا به تبخال تناسلی، به ویژه در اولین شیوع، ممکن است علائم دیگری را نیز تجربه کنند:
- درد هنگام ادرار کردن (دیسوریا)، به خصوص اگر زخمها نزدیک مجرای ادرار باشند.
- تورم و حساسیت غدد لنفاوی کشاله ران.
- تب، سردرد، درد عضلانی و خستگی (علائم شبیه آنفولانزا).
- ترشحات غیرمعمول واژن.
تفاوت تبخال تناسلی با سایر بیماریها
گاهی اوقات، ضایعات تبخال تناسلی ممکن است با سایر شرایط پوستی یا عفونتها مانند عفونتهای قارچی، سیفلیس یا حتی جوشهای معمولی اشتباه گرفته شوند. تشخیص دقیق توسط پزشک از اهمیت بالایی برخوردار است. تبخال تناسلی معمولاً با معاینه فیزیکی و در صورت لزوم، آزمایشهای آزمایشگاهی مانند کشت ویروس یا آزمایش PCR تشخیص داده میشود.
نکات مهم
- عدم وجود علائم: برخی زنان ممکن است به ویروس HSV آلوده باشند اما هیچ علامتی نداشته باشند یا علائم بسیار خفیفی را تجربه کنند که متوجه آن نشوند. با این حال، حتی در صورت عدم وجود علائم، ویروس همچنان میتواند به دیگران منتقل شود.
- عود بیماری: پس از اولین شیوع، ویروس در بدن به صورت نهفته باقی میماند و میتواند در آینده دوباره فعال شود. عودها معمولاً خفیفتر از شیوع اولیه هستند و ضایعات کمتری ایجاد میکنند. عواملی مانند استرس، بیماری، قاعدگی و ضعف سیستم ایمنی میتوانند باعث عود شوند.
- مشاوره پزشکی: در صورت مشاهده هر گونه ضایعه مشکوک یا علائم تبخال تناسلی، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان مناسب ضروری است. درمانهای ضدویروسی میتوانند به کاهش شدت و طول مدت شیوعها کمک کرده و از بروز عودهای مکرر پیشگیری کنند.
برای آزمایش HPV تعیین ژنوم کلیک کنید.
آنتی بیوتیک برای درمان تبخال تناسلی
تبخال تناسلی توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد میشود. آنتیبیوتیکها داروهایی هستند که برای مبارزه با عفونتهای باکتریایی طراحی شدهاند. ویروسها و باکتریها دو نوع کاملاً متفاوت از میکروارگانیسمها هستند و داروهایی که برای از بین بردن یا مهار رشد یکی کار میکنند، روی دیگری اثری ندارند.
درمان تبخال تناسلی با داروهای ضد ویروسی انجام میشود. این داروها ویروس را به طور کامل از بدن حذف نمیکنند، اما میتوانند به کنترل علائم و کاهش شدت، مدت و دفعات شیوع کمک کنند. همچنین، این داروها میتوانند خطر انتقال ویروس به شریک جنسی را کاهش دهند.
داروهای ضد ویروسی رایج برای تبخال تناسلی عبارتند از:
- آسیکلوویر (Acyclovir): این دارو میتواند به صورت قرص، پماد موضعی یا حتی تزریقی (در موارد شدید) تجویز شود. قرص آن معمولاً موثرتر از پماد است.
- والاسیکلوویر (Valacyclovir): این دارو پس از مصرف در بدن به آسیکلوویر تبدیل میشود و معمولاً نیاز به دفعات مصرف کمتری دارد.
- فامسیکلوویر (Famciclovir): این دارو نیز شبیه والاسیکلوویر عمل میکند و در بدن به یک ماده فعال تبدیل میشود.
این داروها به روشهای زیر به بیمار کمک میکنند:
- کاهش شدت و مدت شیوع اولیه: در اولین بار آلودگی، مصرف زودهنگام دارو میتواند علائم را خفیفتر و مدت زمان بهبود را کوتاهتر کند.
- کاهش دفعات عود: برای افرادی که به طور مکرر دچار عود میشوند، پزشک ممکن است مصرف روزانه داروهای ضد ویروسی را به عنوان درمان سرکوبکننده (suppressive therapy) توصیه کند. این کار به میزان قابل توجهی تعداد و شدت عودها را کاهش میدهد.
- کاهش خطر انتقال: مصرف منظم داروهای ضد ویروسی میتواند میزان ریزش ویروس (shedding) را کاهش دهد و در نتیجه خطر انتقال به شریک جنسی را کم کند.
نکات مهم:
- درمان تبخال تناسلی باید تحت نظر پزشک باشد. پزشک با توجه به وضعیت شما، شدت علائم و تعداد عودها، بهترین داروها و دوز مصرفی را تعیین میکند.
- هیچ درمان قطعی برای ریشهکن کردن ویروس تبخال از بدن وجود ندارد. ویروس پس از اولین عفونت، به صورت نهفته در بدن باقی میماند.
- علاوه بر داروهای ضد ویروسی، اقدامات حمایتی مانند استفاده از کمپرس سرد، حمام آب گرم و مصرف مسکنهای بدون نسخه (مانند ایبوپروفن یا استامینوفن) نیز میتواند به تسکین درد و ناراحتی کمک کند.
بنابراین، اگر شما یا فردی که میشناسید علائم تبخال تناسلی را دارید، هرگز خودسرانه آنتیبیوتیک مصرف نکنید، بلکه فوراً به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب (با داروهای ضد ویروسی) انجام شود.