علت تکرر ادرار در زنان

در این مقاله قصد داریم به علت تکرر ادرار در زنان بپردازیم با ما همراه باشید.

تکرر ادرار به حالتی گفته می‌شود که فرد احساس نیاز به دفع ادرار بیش از حد معمول دارد، در حالی که حجم ادرار دفع شده در هر بار ممکن است کم یا طبیعی باشد. این وضعیت در زنان به دلیل تفاوت‌های آناتومیکی و فیزیولوژیکی شایع‌تر است و می‌تواند ناشی از طیف گسترده‌ای از عوامل، از مشکلات موقت و خفیف گرفته تا بیماری‌های جدی‌تر باشد.

علت تکرر ادرار در زنان

علل شایع و موقت

برخی از علل تکرر ادرار در زنان موقتی و قابل رفع هستند:

1. عفونت ادراری (UTI): این شایع‌ترین علت تکرر ادرار است. عفونت باکتریایی در مجاری ادراری، مثانه یا کلیه‌ها باعث التهاب و تحریک مثانه می‌شود که منجر به احساس نیاز مداوم به ادرار کردن، همراه با درد یا سوزش هنگام ادرار، می‌شود.
2. بارداری: در دوران بارداری، رحم در حال رشد به مثانه فشار وارد می‌کند. این فشار فیزیکی باعث کاهش ظرفیت مثانه و در نتیجه، تکرر ادرار می‌شود، به خصوص در سه‌ماهه اول و سوم بارداری.
3. مصرف مایعات و نوشیدنی‌های خاص: نوشیدن بیش از حد آب، کافئین (موجود در قهوه، چای و نوشابه) و الکل می‌تواند به عنوان یک ادرارآور عمل کرده و باعث تکرر ادرار شود.

علل مرتبط با تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی

برخی از عوامل نیز به دلیل تغییرات طبیعی بدن ایجاد می‌شوند:

1. یائسگی: پس از یائسگی، کاهش سطح هورمون استروژن باعث نازک شدن و ضعیف شدن بافت‌های مجرای ادرار و مثانه می‌شود. این تغییرات می‌توانند کنترل مثانه را کاهش داده و به تکرر ادرار منجر شوند.
2. افتادگی مثانه (سیستوسل): در این حالت، مثانه به دلیل ضعف عضلات کف لگن از جای خود پایین می‌آید. این وضعیت می‌تواند باعث فشار و تحریک مثانه شود و در نتیجه، فرد احساس تکرر ادرار کند. افتادگی مثانه اغلب پس از زایمان‌های متعدد یا با افزایش سن رخ می‌دهد.

علل مرتبط با بیماری‌ها و شرایط مزمن

تکرر ادرار می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد:

1. دیابت: تکرر ادرار یکی از علائم اصلی دیابت نوع ۱ و نوع ۲ است. بدن برای دفع قند اضافی از طریق ادرار، مجبور به تولید ادرار بیشتر می‌شود. این وضعیت اغلب با تشنگی شدید همراه است.
2. مثانه بیش‌فعال (OAB): این یک وضعیت مزمن است که در آن مثانه حتی زمانی که پر نیست، منقبض می‌شود. این انقباضات غیرارادی باعث نیاز ناگهانی و شدید به ادرار و تکرر ادرار می‌شوند.
3. سنگ مثانه یا کلیه: وجود سنگ‌ها در مثانه یا مجاری ادراری می‌تواند به دیواره مثانه آسیب زده و باعث تحریک و تکرر ادرار شود.
4. مشکلات عصبی: بیماری‌هایی مانند سکته مغزی، بیماری پارکینسون و اسکلروز متعدد (MS) می‌توانند به اعصابی که عملکرد مثانه را کنترل می‌کنند، آسیب برسانند.

راهکارهای تشخیص و درمان

برای تشخیص علت تکرر ادرار، پزشک از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند، از جمله:

• بررسی سابقه پزشکی و علائم: پرسش در مورد علائم، عادات ادراری و مصرف داروها.
• آزمایش ادرار: برای بررسی عفونت یا علائم دیابت.
• سونوگرافی و معاینه لگنی: برای بررسی وضعیت مثانه و سایر اندام‌های لگنی.

درمان تکرر ادرار به علت اصلی آن بستگی دارد. درمان می‌تواند شامل دارو برای عفونت، تغییر سبک زندگی (کاهش مصرف کافئین)، فیزیوتراپی برای تقویت عضلات کف لگن (تمرینات کگل) و یا مدیریت بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت باشد.

تکرر ادرار در زنان یک علامت شایع است که نباید نادیده گرفته شود. اگرچه ممکن است علت آن ساده باشد، اما می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر نیز باشد. توجه به علائم همراه و مشورت به موقع با پزشک، اولین قدم برای تشخیص صحیح و دریافت درمان مناسب است.

برای چکاپ زنان کلیک کنید.

علل کمتر شایع

علت تکرر ادرار در زنان

1. بیماری‌های مثانه و مجاری ادراری:
   • تومور مثانه: در موارد نادر، وجود تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در مثانه می‌تواند با تحریک دیواره مثانه، باعث تکرر ادرار شود. این تومورها ممکن است همراه با خون در ادرار (هماچوری) و درد در ناحیه لگن باشند.
   • التهاب غیرعفونی مثانه (Cystitis): این حالت که با عفونت همراه نیست، می‌تواند به دلایلی مانند واکنش‌های آلرژیک، مصرف برخی داروها یا شرایط التهابی سیستمیک رخ دهد و باعث تحریک مداوم مثانه شود.
2. مشکلات ساختاری لگن:
   • فیبروم‌های رحمی: فیبروم‌ها تومورهای خوش‌خیم عضلانی در رحم هستند که می‌توانند به قدری بزرگ شوند که به مثانه فشار وارد کنند و باعث تکرر ادرار شوند.
   • آسیب به اعصاب لگن: آسیب به اعصابی که به مثانه متصل هستند، می‌تواند سیگنال‌های نادرست به مغز ارسال کند و باعث احساس نیاز مکرر به ادرار شود. این آسیب ممکن است به دلیل زایمان‌های دشوار، جراحی لگنی یا ضربه ایجاد شود.
3. عوارض جانبی داروها:
   • برخی داروها، به ویژه دیورتیک‌ها (ادرارآورها) که برای درمان فشار خون بالا یا مشکلات قلبی استفاده می‌شوند، با افزایش حجم ادرار، باعث تکرر ادرار می‌شوند.
   • داروهای مورد استفاده برای درمان افسردگی و داروهای آرام‌بخش نیز می‌توانند بر عملکرد مثانه تأثیر بگذارند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

توجه به این نکته مهم است که تکرر ادرار ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد، به خصوص اگر با علائم زیر همراه باشد:

• تب، لرز و درد در ناحیه پهلو یا کمر (نشانه‌های احتمالی عفونت کلیه).
• خون در ادرار.
• احساس درد یا سوزش شدید هنگام ادرار.
• ناتوانی در دفع ادرار یا احساس تخلیه ناقص مثانه.
• تغییرات در رنگ یا بوی ادرار.
• درد در ناحیه لگن.

راه‌های مدیریت و درمان

مدیریت تکرر ادرار بستگی به علت آن دارد، اما برخی راهکارها می‌توانند به طور کلی به بهبود وضعیت کمک کنند:

1. تمرینات کگل (Kegel Exercises): تقویت عضلات کف لگن به بهبود کنترل مثانه کمک می‌کند.
2. بازآموزی مثانه: این تکنیک شامل به تأخیر انداختن تدریجی ادرار کردن برای افزایش ظرفیت مثانه است.
3. مدیریت مصرف مایعات: کاهش مصرف مایعات قبل از خواب و محدود کردن نوشیدنی‌های ادرارآور مانند قهوه و الکل.
4. درمان‌های دارویی: پزشک ممکن است داروهایی برای آرام کردن مثانه یا درمان علل زمینه‌ای تجویز کند.

در نهایت، تکرر ادرار یک مشکل شایع است، اما با تشخیص صحیح و به موقع، می‌توان آن را به طور مؤثر مدیریت کرد و از کیفیت زندگی بهتری برخوردار شد.